Cá candiru, loài ký sinh nguy hiểm sống bằng cách hút máu vật chủ.

Candirus (Vandellia) sinh sống ở lưu vực sông Amazon và Orinoco của đồng bằng Amazon. “Quái vật tí hon” này hút máu và ký sinh trên mang của các loài cá Amazon lớn, đặc biệt là cá da trơn của họ Pimelodidae (Siluriformes). Với người, chúng tìm cách bơi vào bộ phận sinh dục khi họ đi tiểu xuống dòng sông sau đó sinh sống và hút máu trong nội tạng.

Candiru (tiếng Anh và tiếng Bồ Đào Nha) là một loài cá da trơn nước ngọt sống ký sinh thuộc họ Trichomycteridae nguồn gốc ở lưu vực sông Amazon, nơi nó được tìm thấy tại các nước Bolivia, Brasil, Colombia, Ecuador và Peru.

Candiru là cá nhỏ. Con trưởng thành có thể lớn đến khoảng 40 cm (16 inch) với một cái đầu khá nhỏ và bụng có thể phình to, đặc biệt là sau một bữa ăn máu lớn. Cơ thể trong mờ, nên khá khó để phát hiện nó trong vùng nước đục.

Nó có các râu cảm quan ngắn xung quanh đầu, cùng với các gai ngắn,

hướng về phía sau trên nắp mang.

Tuy nhiên, việc candiru ký sinh con người đã không được công bố cho đến năm 1997.

Mặc dù có những giai thoại khủng khiếp về các cuộc tấn công con người, nhưng rất ít trường hợp đã được xác nhận, và một số đặc điểm cáo buộc như huyền thoại hay mê tín dị đoan.
Cho đến nay, chỉ có một trường hợp được lập hồ sơ về một con candiru chui vào hệ thống tiết niệu của con người, diễn ra tại Itacoatiara, Brazil vào năm 1997.

Trong vụ việc này, nạn nhân (một người đàn ông 23 tuổi được biết đến như “FBC”) tuyên bố một con candiru “nhảy” từ dưới nước vào niệu đạo của mình khi anh ta đi tiểu trong khi đứng ngập sâu trong một con sông.

Sau khi được đưa đến Manaus vào ngày 28/10/1997, nạn nhân đã trải qua ca phẫu thuật tiết niệu kéo dài hai giờ của bác sĩ Anoar Samad để loại bỏ con cá ra khỏi cơ thể.

Năm 1999, nhà sinh vật biển Mỹ Stephen Spotte đã đến Brazil để điều tra vụ việc đặc biệt này một cách chi tiết. Spotte gặp bác sĩ Samad và phỏng vấn ông tại nơi làm việc và nhà riêng của ông. Samad cho ông bức ảnh, các băng VHS ban đầu của thủ tục nội soi bàng quang, và cơ thể cá thực tế bảo quản trong formalin như đóng góp của mình cho Viện Nghiên cứu Amazon (INPA).

Theo Samad, bệnh nhân khẳng định “cá đã lao ra khỏi nước, theo dòng nước tiểu, và vào niệu đạo của mình”. Trong khi đây là đặc điểm phổ biến nhất trong huyền thoại về candiru.

Các tài liệu, mẫu vật được cung cấp là một con cá dài 133,5 mm và có một cái đầu có đường kính 11,5 mm. Điều này đòi hỏi phải có một lực bẩy đáng kể để mở lỗ niệu đạo đến mức độ này.

Candiru không có phần phụ hoặc các cơ quan khác cần thiết để thực hiện điều này, và nếu nó nhảy ra khỏi nước như bệnh nhân tuyên bố, nó sẽ không có đủ lực bẩy để chui vào bên trong đường niệu đạo.

Bài viết của Samad tuyên bố cá đã bị thu hút bởi nước tiểu.

Khi được phỏng vấn sau đó, Spotte nói rằng ngay cả nếu một người đi tiểu trong khi “ngâm mình trong một dòng suối nơi candiru sống”, thì xác suất người đó bị tấn công bởi candiru là cực nhỏ.